Schipper Frits van Dellen van de LO28 meldde afgelopen weekend een 103 centimeter lange steur in de netten. Na het maken van een foto ging de steur weer levend overboord. Hendrik Visser van de UK200 liet weten vorig jaar tijdens de langoustine visserij voor de Deense kust vier steurtjes gevangen en weer losgelaten te hebben, twee kleine exemplaren en twee grote van rond een meter. Jelle Kramer van de UK87 had er begin vorig jaar ook een in de netten, net als de viskotter TX94. En een half jaar geleden ving de garnalenkotter N79 een steur voor de Belgische kust. Alle steuren zijn levend terug gezet. De kans dat zij dit avontuur hebben overleefd is groot, het zijn robuuste dieren met stevige beenplaten.
Naast de zes nieuwe meldingen van afgelopen week - eerder meldde de LT162 ‘Hendrik Brands’ ook al een steur - zijn in Nederland twaalf vangsten van uitgezette Europese steuren gemeld over een periode van vier jaar. De eerste meldingen stammen uit 2012, want zowel in de zomer van 2012 als die van 2015 werden circa vijftig steuren in de Rijn vrijgelaten, met een opvallend merkje in de rugvin.
De steuren die nu gemeld zijn hebben geen merkje en moeten dus afkomstig zijn van andere uitzettingen in Frankrijk en Duitsland. Omdat het merendeel van de nieuwe steurenvangsten in de noord (gedeelte van de Noordzee boven Nederland) gevangen is en de vissen drie tot vijf jaar oud worden geschat, is het vermoeden dat deze steuren zijn losgelaten in de Elbe in 2012 of 2013.
Steuren gevangen door de boten UK87 en LO28 (Bron: UK87; LO28)
Onderzoek
De vangstmeldingen dragen bij aan meer kennis over de migratie van deze zeer zeldzame vissen. Waardevolle informatie die kan helpen om de soort terug te brengen in Europa. De steuren die in Nederland in 2012 en 2015 zijn uitgezet, zijn heel gemakkelijk te herkennen aan een staaldraadje dat door de rugvin is gehaald. Daaromheen zit een plastic buisje en een geprinte code (wire on tag). Naast deze merkjes, zijn de vissen voorzien van een inwendige zender van het Nedap systeem van Rijkswaterstaat. Met deze gezenderde jonge steuren brengen we eventuele knelpunten in de rivier en aanvullende maatregelen in kaart.
Terugkeer van de steur in Nederland
De Europese Atlantische steur (Acipenser sturio) is een tot de verbeelding sprekende vis. Groot, indrukwekkend, een oeroude reus van onze rivieren en de Noordzee. Maar het gaat niet goed met ‘onze’ steur. Door stuwen, sluizen, riviercorrecties, overbevissing en vervuiling werd de steur in Nederland steeds zeldzamer en is het laatste exemplaar in 1952 opgevist bij Tiel. Deze trekvis heeft de status van ‘kritisch bedreigde soort’, dus zeldzamer wordt het niet.
De enige steuren die we nog hebben zijn exotische steuren die worden gekweekt voor in de vijver. Gelukkig is de waterkwaliteit van de Rijn en andere rivieren de laatste decennia flink verbeterd en is er volop voedsel aanwezig voor jonge steuren. Toch zal de steur niet zelfstandig terugkeren. Daarvoor is een nieuwe generatie steuren nodig met de Rijn als geboortegrond.
Het werk aan de terugkeer van de steur in Nederland is onderdeel van het
Droomfondsproject Haringvliet. In 2018 gaan de Haringvlietsluizen op een kier. In aanloop hiernaar werkt een unieke coalitie van zes natuurorganisaties aan een natuurlijker Haringvliet. De financiële bijdrage uit het Droomfonds van de Nationale Postcode Loterij is daarbij een onmisbare impuls. Het steurenproject wordt mede mogelijk gemaakt door een LIFE-bijdrage van de Europese Unie.
Deze vis is gevangen voor de Deense kust door de UK200 (Bron: UK200)
Steur gezien?
Omdat de vissoort wettelijk beschermd is, moet elke gevangen steur (gemerkt of ongemerkt) onmiddellijk vrijgelaten worden. Vangt u een steur? Noteer dan alstublieft de datum en plaats (coördinaten) van de vangst en maak indien mogelijk een foto. Meet, als dit snel en eenvoudig te doen is ook de lengte en het gewicht. Als de steur een merk draagt, noteer dan het nummer. Laat de vis levend en onbeschadigd vrij. Vangstmeldingen, foto’s en info kunnen worden gemaild naar steurwwf@gmail.com. Bellen kan ook op telefoonnummer 06-22257387. Volledige vangstmeldingen (inclusief foto) komen in aanmerking voor 100 euro beloning.
Meer informatie is te vinden op www.steureninnederland.nl.